Televizyon Spikerliği

Televizyon spikeri dendiğinde akla ilk gelen dış görünüştür. Pek çok kimseye “Bir televizyon spikeri sizce nasıl olmalıdır?” diye sorulsa, alınacak cevap aşağı yukarı aynıdır. Çoğunluk, spikerlik mesleğini yapanın erkekse yakışıklı, bayansa güzel olması gerektiğini söyleyecektir.



Bütün bu istedikleri seyirciye en doğal hakkıymış gibi gelir. Aslında hakkıdır da… Ancak, bir televizyon spikerinde çok gerekli olan başka özellikler de aranmalıdır. Ve bu özelliklerin tümünü kendinde toplayabilecek kişiler de çok ender çıkar.



Onun için, örneğin en başta akla (seyircinin aklına) gelen özellik olan güzellik faktörüne fazla sahip olmayan bir kişi de çok başarılı bir televizyon spikeri olabilir. Bunun yorumunu yapmaya çalışmadan önce, bir spikerde bulunması gereken en önemli özellikleri bir spiker gözü ile inceleyelim.

İlk önce şunu söyleyelim ki seyircinin güzel, yakışıklı deyimleri ile tanımladığı “düzgün görünüş”, bizim dilimizde “düzgün görüntü” diye adlandırılır. Bizde önemli olan kişinin “sokaktaki görünüşü” değil, “ekrandaki görüntüsü” dür. Herhangi bir kişi çok yakışıklı, çok güzel olabilir. Ama bu durum, onun görüntüsünün de mutlaka düzgün olacağı anlamına gelmez. Halbuki herkes bir spikerin ekrandaki görüntüsünü görür. Kimi zaman çok güzel bir kişinin iyi görüntü vermemesini, buna karşılık çok güzel olmayan bir kişinin de iyi görüntü vermesini, fotojenik olup olmamak durumuna benzetebiliriz.

Aslında, rahatsız edici bir görüntüsü olmamak koşulu ile bir spikerin başarılı olmasında “çok iyi görüntüye sahip olmak” tan çok daha önemli faktörler vardır. Ayrıca çeşitli program tipleri için, çeşitli spiker tipleri gereklidir. Pek çok programlarda, “düzgün görüntü” yerini “inandırıcı bir tip” görüntüsüne bırakır. Bu son tipin ise düzgün olması koşulu yoktur. Özellikle İngiliz ve ABD televizyonlarında yer bulan bir görüşe göre de düzgün olmasa bile ciddi görünüşlü tipler bazı programlarda çok inandırıcı olmaktaymış.

Bir televizyon spikerinin başarılı olabilmesi için bir sinema aktör veya aktrisini benzemesine gerek yoktur. Sinemada çok değişik karakter tipleri vardır. Oysa bir televizyon anonsör veya spikeri için az da olsa gene de belli kalıplar vardır. Televizyondaki tüm anonsör ve spikerler bu kalıplara uymak durumundadırlar. Bu kalıplar asla televizyon yöneticileri tarafından gereksiz olarak konulmuş değildir. Bunlar, uzun denemeler sonucu tüm Batı Dünyası Televizyonlarında bu iş için uygunluğu saptanmış kalıplardır. Bir televizyon spikeri, samimi aynı zamanda kibar, sempatik ama ölçülü, efendi görüntülü olmalıdır. Kuşkusuz içe dönük bir kişilik bir televizyon spikeri için uygun değildir. Tam tersine dışa dönük, renkli ama asla iddialı olmayan bir kişiliği olması avantajlıdır. Aslında iddialı bir tip hiçbir zaman hoş görülmez. O halde bir televizyon spikeri için, hiçbir yönü ile kutuplaşmamış, dengeli bir kişilik görüntüsü en uygunudur. Ayrıca belirgin bir fiziki eksikliği de olmamalıdır.

Spiker, sözlük anlamı ile konuşmacı demektir. Genellikle herhangi bir dilde spikerlik yapanlar o dili en iyi konuşan kişilerdir. Herhangi bir kimse konuştuğu dili en güzel şekliyle radyo- televizyon spikerlerinden duymalıdır.
Zira konuşmacının (spikerin) görevi her şeyden önce kendi dilini hatasız ve güzel konuşmak, bu konuda halka öncülük etmektir.

Konuşması hatasız ve güzel olmayan bir kişi hiçbir zaman spiker olamaz.

Konuşmanın hatasız olabilmesi için, ilk önce konuşulan dili eksiksiz bilmek mutlaka gereklidir.

İkinci olarak da güzel konuşabilmek için, ses, ağız ve kulak yeteneği bulunmalıdır.

Spikerlik mesleğinin en önemli özelliği diksiyonun hatasız olmasıdır. Fakat bunun yanı sıra mutlaka belli bir kültür düzeyinin üstünde olmalıdır. Televizyon spikeri inandırıcı olabilmek için okuduğu metni çok iyi değerlendirmek zorundadır. Televizyonda metin değerlendirmek çok önem taşır. Spiker okuduğu metni görünüşü ile de değerlendirmelidir. Sesinin tonu ile görünüşü uyum halinde olmayan bir kimse asla inandırıcı olamaz. Bütün bunları yapabilmek için de düzgün konuşmak, metni çok iyi anlayıp ona egemen olabilmek gereklidir.


Diksiyon Çalışmaları
Diksiyon Çalışmaları

Düzgün bir diksiyon ile iyi, doğru ve güzel konuşabilmenin en önemli unsurlarından biri; sesi ve diyaframı doğru ve temiz kullanmayı bilmek , bir diğeri söz söylerken veya anlatırken konuştuğumuz dili düzgün ve doğru söylemek için düzeltmeye çalışmak ve mimik, jest ve tavrı yardımcı öge olarak kullanmaktır.

Diksiyon sanattır; sadece belirli gruplar için değil, konuşan herkes için geçerlidir.

Diksiyon çalışmalarındaki en önemli unsur olan konuşma eyleminin 4 önemli öğesi şunlardır;

1) Görsel davranış

2) Ses

3) Dil

4) Zihinsel etkinlik

Spiker Hataları

Spiker ve sunucular ile ilgili bir hayli dikkat çeken, onların canlı yayın sırasında yapacakları hatalardır. Yayın kuruluşlarının aynası olan spiker ve sunucular bir hata yaptıklarında bu hatayı binlerce kişi aynı anda görür ve yapılan hatalara göre onları yargılarlar; bunun sonucunda da medya kuruluşları bundan nasibini alır. Hatta bazı zamanlar bu hatalar yayın kuruluşlarının RTUK' den uyarı ve ceza almasına bile yol açabilir.


Etkili konuşma

Yüzyıllar boyu etkili konuşma, duyguların, düşüncelerin, bilgilerin ve heyecanların iyi bir diksiyonla desteklenerek karşı tarafa aktarılması ilkesine dayanan, insanların duygularını etkileyen söz söyleme sanatı - belagat olarak algılanmıştır.Etkili konuşma eğitimleri sizin konuşma korkunuzu yenmenizi önemli ölçüde giderir. Mesleğiniz ne olursa olsun başarıyı yakalayabilmeniz için, mutlaka diksiyonunuzun iyi olması, etkili konuşma sanatının inceliklerini bilmeniz, iyi bir eğitmenden eğitim almanız ,topluluk karşısında heyecanlanmadan, sıkılmadan ve sıkmadan bulunduğunuz ortama uygun konuşma yapan kişi olmalı ve konuşmalarınızı jest ve mimiklerinizle desteklemelisiniz..

Diksiyon

Diksiyonda başarı; insanın okuduğunu, söylediğini kendi içinde duyabilmesine, içinden geldiği gibi söyleyebilmesine bağlıdır. Bu duyguları yakalayabilen ve aktarabilen kişi, söylediği sözcüklere ve cümlelere bir anlam derinliği ve inceliği kazandırır. Öyle ki, bir tek kelimenin telâffuzu bile, o kişinin geçmişi, öğrenim seviyesi, zihinsel faaliyeti ve yetenekleri hakkında fikir verebilir. İşte tüm bunları doğru yansıtabilmek için Etkili Konuşma ve Profesyonel İletişim Koçluğu desteği alabilirsiniz. Diksiyon ve Hitabet sanatı herkesin kazanması gereken eğitimle kazanılabilecek bir beceridir...


Oyunculuk Eğitimi

Günümüzde oyunculuk eğitimleri birçok kursta verilebiliyor. Bu kurslarda eğitmenin önemi kadar teknik imkanların da önemi bir hayli fazla. Eğitmen ne kadar iyi olursa olsun; bir kamera, bir mikrofon, sahne gibi teknikten yoksun olan bir eğitim kurumu kursiyerlerine yeterli başarıyı sağlatamayabilir. İşte bu sebeple bu tür medya ağırlıklı eğitimlerde mutlaka teknik yeterliliğin en üst seviyede olması en mühim koşullardan biridir. Birçok insan bu yeteneğini saklamayı ya da kullanmamayı tercih eder.Ancak oyunculuk, bir iş kolu olarak seçilmese bile pekçok kişinin ilgi duyduğu bir alandır.

Hitabet
Hitabet, Yunancası ile rhetoric, diğer bir ifadeyle ise Güzel Konuşma Sanatıdır. Bazı kişiler meslekleri gereği topluluklara hitap eden konuşmalar yapmak zorundadır. Öğretmenler, din adamları, siyasetçiler bunlardan ilk akla gelen meslekler. Günümüzde bu çerçeve daha da genişlemiş; hitabetdaha fazla önem kazanmıştır.