Kablosuz ağ bağlantısı ilk olarak acil durumlarda iletişime olanak sağlayabilecek bir sistemin geliştirilmesi üzerine bulunmuştur. Daha sonra yaygınlaşarak oldukça fazla kullanım alanı bulmuştur. Çünkü kablosuz ağ sistemi şehirlerde oldukça ucuz maliyetlerle hiçbir altyapı ve kablo bağlantısı işlemlerine gerek duymadan kesintisiz internet bağlantısı sağlanabilmektedir. Kablolu bağlantı sistemlerinde belirli sayıda her PC’ye bir kablo gidecek şekilde bağlantı sağlanır fakat kablosuz ağ sistemlerinde birçok bağlantı noktası üzerinden çok geniş bir alanda ve çok daha fazla sayıda kullanıcı özgürce bağlanabilmektedir. Kablosuz ağ bağlantı noktaları diğer ağlarla iletişime geçecek şekilde programlanmıştır. A noktasından B noktasına giden bir bilgi, bağlantı noktalarının birinden diğerine geçerek ilerler. Bu esnada bağlantı noktası en hızlı ve güvenli yolu seçer. Buna dinamik yol gösterme(dynamic routing) denir.

Nasıl Çalışır
Kablosuz ağ bağlantı noktaları aslında bildiğimiz router modemlerle aynı şekilde çalışırlar ve küçük radyo dalgaları üreten sistemlerdir. WiFi standartları çeşit ve özelliklerine göre 802.11a, b,g ve n olarak ayrılmışlardır. Bunlardan en yaygın olarak kullanılanı 802.11b’dir ve 2.4Ghz’lik yayılma aralığına sahiptir. Ancak 802.11b ile en fazla 11 Megabit’lik bağlantı kurabilmek mümkündür. Oysa 802.11g ile saniyede 54 Mbit, 802.11n ile 140 Mbit’lik hızlara ulaşmak mümkündür. Günümüzde dizüstü bilgisayarların tamamına yakını üzerlerinde entegre Wi-Fi alıcıları bulundururlar. Bulunmayanlar ise PCMCIA kartlarla bu özelliği kolayca kazanabilirler.



Kablosuz ağ sistemleri radyo frekansları ile çalışmaktadırlar. Radyo dalgaları ile haberleşme üç çeşit olabilmektedir. Bunlar alıcı(receiver), verici(transmitter) ve alıcı-verici(trans-receiver) olarak adlandırılırlar.

Bunlardan kısaca bahsetmek gerekirse;

Alıcılar
Adından da anlaşılabileceği üzere sadece radyo sinyallerini alabilen fakat gönderme özelliği barındırmayan aygıtlardır. Bunlara en basit örnek olarak FM radyoları ve televizyonları gösterebiliriz.

Vericiler
Sadece radyo sinyalleri gönderebilen ama alma yetileri olmayan elektronik devrelerdir. Bunlara örnek olarak radyo verici istasyonları, televizyon verici İstasyonları vb. sayılabilir.

Alıcı-Vericiler
Hem alma hem verme özellikleri olan aygıtlardır. Bunlara örnek olarak telsiz röleleri,cep telefonu baz istasyonları, cep telefonları vb. sayılabilir.

İletişim anlamında bilinmesi gereken bir diğer konu ise iletim yönüdür. İletim yönleri üçe ayrılır:

1. Tek Yönlü İletim(Simplex): Kurulan iletim sistemin de iletimin sadece bir yöne yapılabildiği zaman aldığı addır. Örnek olarak FM radyolar gösterilebilir.

2. Çift Yönlü Eş Zamansız İletişim(Yarı-Dupleks, Half-Duplex): Kurulan iletim sisteminde çift yönlü iletim yapılabildiği ancak eş zamanlı olarak sadece bir tarafın gönderim yapabildiği sistemlerdir. Örnek olarak Telsiz uygulamaları gösterilebilir. Bilgi sistemlerinde kullanılan radyo frekansı ile çalışan kablosuz iletişim sistemleri genelde bu tiptedir. Örneğin IEEE 802.11g standardı 54 Mbps’de Yarı-Dupleks iletim imkanı sunar.

3. Çift Yönlü Eş Zamanlı İletişim (Tam-Dupleks,Full-Duplex): Hem alıcı hem vericinin eşzamanlı iletim yapabildiği zaman aldığı isimdir. Örnek olarak cep telefonları, telsiz telefonlar gösterilebilir.

Şehrin üzerinde bağlantı noktaları arasında kusursuz bir ağ oluşturulur. Bu sayede trende, arabada, parkta, cafelerde, restaurantlarda vb. birçok yerde özgürce internete bağlanabilmek mümkündür. Şehirlerde belirli aralıklarla yerleştirilmiş bağlantı noktaları ile kesintisiz sürekli bir bağlantı sağlanılır. Bunun için genellikle saniyede 11 Mbit(1.35MB/s) hıza olanak sağlayan ve 2.4 Ghz’lik yayılma aralığına sahip 802.11b sistemi kullanılır. Bu sistem hem fazla güç tüketmediklerinden hem 2.4 Ghz gibi birçok yerde kullanılan(modemler, oyun kumandaları vs.) standart bir yayılma aralığına sahip olduklarından ve insanlara zarar vermediği ifade edilen radyo frekansı ile haberleştiğinden şehir kullanımında tercih edilmektedir. Fakat şahsi görüşüm olarak bu frekansların her türlüsünün insanları etkilediğini ve aynı TV, radyo, cep telefonu frekanslarında olduğu gibi uzun vadede insanlara zararlı olacağını düşünüyorum. O nedenledir ki dizüstü bilgisayarımı biraz zorluk çıkarsa da kablolu modem ile kullanmaktayım.

Günümüzde adından bahsedilen yeni kablosuz ağ teknolojisi ise WiMAX’tir. Çalışma prensibi standart kablosuz ağ sistemleriyle aynıdır fakat çok güçlü mikrodalga iletimiyle sinyalleri daha uzak mesafelere taşıyabilmek mümkündür. Bu sayede birim metrekarelik alan için gereken kablosuz ağ noktası maliyeti düşmekle beraber sinyal kalitesi de arttırılmış olmaktadır. Tabi sinyal kuvveti arttıkça bunun insanlara daha da fazla zararlı olacağı gerçeği hiç düşünülüyor mu gerçekten merak ediyorum. Baz istasyonlarının sağlığımızı ve hatta hayatımızı büyük ölçüde tehdit ettiğini düşünürsek, buna kablosuz modem, oyun kumandaları, klavye, mouse, bluetooth cihazları gibi aygıtlar da eklenince oluşan manyetik kirlenmenin boyutlarını düşünmek bile istemiyorum. Teknolojinin insan sağlığını destekleyici şekilde örneğin CRT’lerden LCD monştörlere geçişte olduğu gibi ilerlemesi gerekirken, gün geçtikçe manyetik kirlenmeye çanak tutulması insanları endişelendiriyor. Bunun en son örneği ise, elektriğin e kablosuz olarak iletilmeye başlanması. Tam bir manyetik alan kaynağı olan elektrik enerjisinin dağıtımı bu şekilde desteklenir ve yaygınlaşırsa, çok daha vahim durumlarla karşılaşılacağı ve toplu beyin ölümlerinin gerçekleşebileceği aşikar. İnsan beyninin de nöronlar yani sinir hücreleri üzerinden elektriksel olarak çalıştığını biliyoruz. Manyetik alan kaynakları beynin kendi manyetik alanını bozarak beyin ısısını arttırmakta ve hücreleri yavaş yavaş öldürerek ciddi hasarlar vermekte. Bölünme ile bir daha yerine gelemeyen beyin hücrelerinin ölümünden kaynaklı ciddi dolaşım bozuklukları ve ilerleyen safhalarda buna bağlı vücut iflası ve beyin ölümleri görülebilir.



Kablosuz ağlar tıpkı mobil telefonlar ya da televizyonlar gibi radyo dalgalarını kullanır. Ancak kablosuz ağlarda veri iki yöndede iletilir. Basitçe anlatırsak bilgisayarlardaki kablosuz ağ adaptörleri, veriyi sinyale çevirerek anten vasıtasıyla yayar. Kablosuz router lar bu sinyalleri alır çözümler ve veriyi kablolu yolla internete ulaştırır. Benzer şekilde bu işlemin tersinde de kablosuz router kablo yoluyla aldığı veriyi çözümler sinyale çevirir ve anten vasıtasıyla bilgisayarlara iletir.Veri bu şekilde 2,4 ghz ya da 5 ghz frekansında taşınır bu frekans değeri telsiz telefonlardan ve mobil telefonlardan daha yüksektir. Yüksek frekans daha çok veri taşınmasına olanak verir. Wifi 802.11 standardını kullanır.

[kablosuz ağ örnek diyagram]

IEEE 802 standartlara bakacak olursak;
IEEE 802.11a, 5ghz frekansta çalışır. Maksimum 54megabit/sn veri transfer eder.

IEEE 802.11b, 2,4ghz frekansta çalışır. Maksimum 11megabit/sn veri transfer eder.

IEEE 802.11g, 2,4ghz frekansta çalışır. Maksimum 54megabit/sn veri transfer eder.

IEEE 802.11n, 2,4ghz frekansta çalışır. Daha fazla kapsama alanı ve hız sunar. Maksimum 140megabit/sn veri transfer edebileceği öngörülmektedir.

IEEE 802.15 2,4ghz frekansta çalışır. Wireless Personel Arena Networks - WPAN dar bir kaplama alanı sunan bluetooth teknolojisidir. Genelde kişisel kullanım içindir. Bluetooth 3 farklı güçte yayılabilir. Bunlar 100miliwatt 100metre, 2,5miliwatt 10m, 1miliwatt 10cm alanı kapsayabilir. Ancak motorola 2,5miliwatt olarak ürettiği pc kartlarının engeli olmayan ortamlarda 100m kapsama alanına ulaşabildiğini bildirmiştir. Bluetooth Optimal şartlar altında 1mbit hıza ulaşılabilir ancak normal şartlarda saniyede 700-800 kb veri transferi yapabilmektedir.

IEEE 802.16 Wimax çok güçlü bir kapsama alanı sunar. Bölgeleri hatta şehirleri bu teknoloji ile yüksek hızlı internete bağlamak mümkün olacaktır. Wimax aynı wifi teknolojisi gibi çalışır. 2-11ghz ve 10-66ghz frekanslarında çalışabilir. Kapsama alanı 50km ye kadar, hızı ise 70megabit e kadar çıkabilir. Çeşitli bölgelerde testleri sürmektedir.[wimax]
IEEE (Institute of Electric and Electronics Engineers) Elektrik ve elektronik mühendisleri ensititüsü bu teknolojilerin standartlarını belirler ve protokollerini tanımlar, bu tip sayılarla ifade ederek sınıflandırılmasını sağlar.

Kablosuz ağ kurmak;

Kablosuz bağlantı yapılabilecek bir ağ kurmak istiyorsanız öncellikle masaüstü ya da dizüstü bilgisayarınızın kablosuz ağ kartına sahip olması gerekir. Günümüzde satılan neredeyse her dizüstü bilgisayar modelinde standart olarak kablosuz ağ kartı bulunmaktadır. Masa üstü bilgisayarlarda da artık kablosuz ağ kartları takılmaya başladı. Eğer kablosuz ağ kartınız yoksa resimde gördüğünüz kartlardan masa üstü bilgisayarınız için pci dizüstü bilgisayarınız için ise pcmcia ağ kartı almanız gerekiyor. Ayrıca masaüstü ya da dizüstü bilgisayarıza usb girişinden de bağlayabileceğiniz usb kablosuz ağ adaptörleride var ancak anteni güçsüz olduğundan küçük yerler dışında önermiyoruz. Elbetteki bu kablosuz ağ ev ya da ofisinizdeki tüm pc ler
birbirleri arasında dosya ve kaynak paylaşımı yapabilsin en önemliside internete girebilsin diye yapıyoruz.


[kablosuz pcmcia ağ kartı] Bu durumda bize;
yönlendirici (router),
adsl modem,
dağıtıcı ya da anahtarlayıcı (hub ya da switch),
ve kablosuz erişim noktası (wireless access point) gerekir.
Farklı donanım konfigürasyonları ile bu özellikleri elde edebileceğimiz kurulumlar yapılabilir. Ancak piyasa bulabileceğiniz kablosuz adsl modemler bu özelliklerin tümünü barındırıyor.

Kablosuz adsl modemler genellikle kapalı alanda 30m açık alanda 100 m ye kadar kapsayabilirler. Kapalı alanlardaki metal dolaplar, mikro dalga fırın vs. gibi bazı etmenler bu kapsama alanı verimliliğini düşürür. bu konu hakkında daha fazla bilgi için kablosuz ağlarla ilgili yazımıza göz atın[kablosuz adsl modem router]

Kablosuz bir ağın kapsama alanında olan ve bilgisayarında kablosuz ağ kartı olan herkes bu kablosuz ağa erişebileceğini unutmayın. Bu durum hem kişisel veri güvenliğinizi tehlikeye atar hemde kotalı adsl kullanıyorsanız kotayı aşmanıza ve fazla kullanım bedeli ödemenizi gerektirebilir. Kablosuz ağınıza dışardan erişimi engellemek için alabileceğiniz önlemler var; bunlar;

İlk önce kablosuz adsl router ınızın administrator arayüzünü şifreleyin.
Modemler ilk alındığında fabrika ayaları ile gelir ve administrator arayüzünün şifreleri bellidir. Kitapçığında yazdığı gibi internetten modem üreticilerinin sitelerinin destek bölümlerinden ya da diğer kaynaklardan bu modemlerin şifreleri öğrenilebilir. Bunu modemin yönetim panelinden girerek değiştirin. Modemin şifresini unutursanızyönetim paneline erişemessiniz ve erişmek için modemi resetlemeniz gerekir.

Modeminizin SSID yayınını kaldırın.
Birçok access point ya da kablosuz adsl modem in menusünde disable SSID broadcating (SSID yayınını engelle) seçeneği mevcuttur. Bunu seçerek SSID yayınını engelleyin. Şayet SSID yayınını yapmanız gerekiyorsa başlangıç ismini değiştirin. Modemlerin hemen hemen hepsinde başlangıç SSID değeri modemin markası ya da modelidir. Buda saldırganlara modemin başlangıç kullanıcı adı ve şifresi konusunda fikir verir. Örneğin USRobotics 9106 kablosuz adsl modemin başlangıç SSID değeri USR9106 dır buda saldırgana bu modemin başlangıç kullanıcı adının admin şifresininde admin olduğunu anlatır. Bu bilgilere tüm üreticilerin web sitelerinin destek (support) bölümlerinden elde etmek mümkündür.

WEP şifreleme; (Wired Equivalency Privacy - Kabloluya eşdeğer gizlilik), 64 bit ve 128 bit wep şifeleme vardır. Ağınızda sadece web şifrelemeyi destekleyen cihazlar (pda, dvr, gelişmiş satellite receiver lar gibi) bulunabilir bu durumda zorunlu olarak web şifreleme kullanılır. Wep şifrelemede kullanabileceğiniz şifre karakterleri 0-9 arası rakam ve A-F arası harf olabilir ve sık sık değiştirmekte yarar vardır. Çok etkili olmasada wep şifreleme şifrelemesi olmayan bir kablosuz ağdan daha güvenlidir.

WPA şifreleme; (Wifi Protected Access- Wifi korumalı erişim), WPA windows servis paketi II ile beraber desteklenen bir şifrelemedir. Piyasada güncel satılan tüm kablosuz cihazlarda şuan WPA WPA2 şifreleme sistemlerini destekliyor. Ancak WPA2 kullanmak için işletim sisteminizi bununla ilgili güncellemeniz gerekebilir. WPA şifrelemede wep şifrelemedeki gibi karekter sınırlaması yoktur. Daha güçlü bir algoritma kullanır ve kırılması güçtür. Eğer cihazlarınız buna olanak tanıyorsa bu şifrelemeyi kullanmanızı öneriyoruz.

MAC Filtreleme; (Media Access Control - Medya erişim kontrolü), Her ağ cihazı (adsl router, kablosuz erişim noktası, pcmcia ağ kartı, pci ağ kartı gibi) benzersiz bir mac adresine sahiptir. Adsl modemlerde mac filtrelemesi menusunde bu cihazların mac adreslerini ekleyerek bu cihazların modeme erişimine onay verebilirsiniz. Mac filtre listesinde olmayan bir ağ kartına sahip bilgisayarlar bu modeme erişemezler. Ağınıza erişmesine izin vereceğiniz tüm pc lerin mac adreslerini öğrenip bu listeye eklemeniz gerekir. Mac filtremenin bu konuda uzman kişiler tarafından aşılabileceğini unutmayın.

Bu bilgilerden sonra kablosuz ağınızı kurabilmek için gerekli donanımı edindikten sonra kablosuz modeminizin ayarlarını yapmanız gerekir. Kablosuz modem ayarları ile ilgili adsl konuları ile ilgili bölümümüzdeki modem ayarlarına bakınız. Kablosuz ağlarla ilgili daha ayrıntlı bilgi için kablosuz ağlarda güvenlik le ilgili yazımızın sonuckısmını okuyabilirsiniz.